UTICAJ FILMOVA ANAKIEV PRODUTION NA DRUŠTVO I
I DRUŠTVENI ODAZIV NA FILMOVE PRODUKCIJE ANAKIEV
Uticaj filmova AP na društvo
1.Informacija o događanju u društvu
Pre pojave filma Rubbed Out tema izbrisanih bila je potpuno nepoznata u slovenačkom društvu, a isto je bilo i u inostranstvu. Već na predpremijeri u Tolminu gledaoci su bili šokirani, vodila se je burna debata. Nepoznavanje i novost teme bilo je odlučujuće da se je film bez problema uvrstio na Festival slovenačkog filma, i tek kasnije pojavili su se problemi sa javnim prikazivanjem filma. Na IDFA film je takođe prvi doneo informaciju u inostranstvo da se jako neobične stvari događaju u Sloveniji koja je kao nova članica EU važila za uzornu zemlju i primer svim drugim Istočno Evropskim državama. Interes za ovu temu bio je izražen čak i u Africi, gde je kao prvi film iz Slovenije bio prikazan na Amakula festivalu u Ugandi.
2.Edukacija o problemu rasizma u slovenačkom društvu
Film Rubbed Out je nastavio svoj javni život putem alternativne distribucije, bio je prikazivan po omladinskim klubovima i na alternativnoj sceni širom Slovenije, a događale su se i ulične projekcije, praktično na svakom slobodnom kućnom zidu gde bi se skupili zainteresovani. Američki filmski kritičar i etnolog Stuart C. Aitken zapisao je: „As an erased person, Anakiev’s radical ethical act was to give up practicing medicine to become a film-maker. He helped educate a generation of Slovenians through powerful films that juxtaposed the actions of politicians and rightwing nationals with the day-to-day privations of erased people. His use of montage reflects Eisenstein’s revolutionary dialectics and, ironically, Anakiev’s film practices raise awareness of the brutal imperialism that is sometimes embedded in what we have come to think of as democracy.“ (Revolutionary filmmaking from Eiesenstein to Anakiev, Dimitar Films Blog, 2014, https://dimitarfilmsblog.blogspot.com/2014/11/revolutionary-film-making-from_26.html
Film je zatim bio prikazivan na alternativnoj sceni Austrije (Beč, Grac), Francuske (Brest), i Amerike (New York „Resistance Cinema“) izazivajući velike javne debate, a ova praksa nastavila se je i sa kasnijim filmovima.
3.Stvaranje pokreta izbrisanih oko projekcija fimova Anakiev production
Pre svega film Rubbed Out bio je direktno odgovoran za velika okupljanja mladih oko teme izbrisanih i stvaranja Pokreta izbrisanih koji je imao određenu težinu u političkom životu Slovenije, i koji je u krajnjoj liniji rezultirao sudskim procesom protiv Slovenije na Sudu za čovekova prava u Strasburu. I svi kasniji filmovi Anakiev produkcije donosili su političke spoznaje od važnosti za pokret izbrisanih, zato su bili sistematično onemogućeni u glavnim medijima u Sloveniji i javnim institucijama.
Odaziv društva na filmove Anakiev produkcije
Ovaj odaziv je dvojak:
Odaziv civilnog društva je bio izuzetno pozitivan, jer su ovi filmovi bili jako važni u mobilizaciji javnosti.
Odaziv vlasti i države bio je izuzetno negativan (sem prvog perioda), što je rezultiralo isključivanjem Anakiev produkcije sa nacionalnih festivala i javnih institucija, a Dimitar Anakiev je u jednom periodu istupio iz Društva režisera Slovenije, čiji je ko-osnivač, zbog cenzure prilikom njegovog autorskog večera u Kinoteci u Ljubljani. I danas ovi filmovi nigde nisu registrovani unutar kategorije „slovenački fim“, niti pomenuti u knjigama vodećih nacionalnih filmskih kritičara. Na svoj način politička praksa izbrisa se ponavlja na filmovima Anakiev produkcije.
Posts
